مشارکت شهروندان لازمه‌ تحقق حقوق شهروندي

خبرگزاری آریا - مشارکت مردمی از رموز موفقیت پروژه‌های شهری و معیار ارزیابی عملکرد نظام مدیریت شهری به شمار می‌رود، این مشارکت به صورت خود به خود و با رویکردی از بالا به پایین تحقق پیدا نمی‌کند، بلکه نیازمند زمینه‌سازی و بسترسازی مناسب از طرف مدیریت شهری است.
شهروندی پویاترین مفهوم اجتماعی عصر حاضر و قراردادی است اجتماعی که در برگیرنده حقوق متقابل مردم بر شهر و شهر بر مردم است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

یکی از معیارها و شاخصهای ارزیابی عملکرد نظام مدیریت شهر، تحقق حقوق شهروندی است. مدیریت شهری برای رسیدن به تعالی شهر و شهروند می‌کوشد تا اثرگذاری تمامی ارکان بر مدیریت شهری را پیاده‌سازی کند. در همین راستا برنامه‌ریزان و مدیران شهری با رویکرد برنامه‌ریزی مشارکتی در پروژه های خرد و کلان شهری می‌کوشند تا در راستای احقاق حقوق شهروندی گام بردارند.
در برنامه ریزی مشارکتی تصمیم گیری درباره توسعه و عمران شهر یا منطقه باید توسط همه کسانی انجام گیرد که در آن موثر و ذینفع هستند و می‌بایست بر اساس عدالت، آزادی و حق انتخاب شهروندان استوار شود. به عبارتی نوسازی و مدیریت شهر باید فرآیندی اجتماع محور و مبتنی بر بهبود وضعیت اقتصادی، اجتماعی و محیطی باشد که مردم عمده ترین بهره برداران آن به شمار می‌روند.
مشارکت می تواند در صور مختلف و معانی متفاوت بکار برده شود. مشارکت در معنی عام در واقع کنشی است که در آن فرد به گروه می پیوندد تا دست جمعی به اهداف مشترک دست یابند. گاه در برنامه ریزی‌ها موافقت را مشارکت تعبیر می کنند که نکته مهم در این زمینه تفاوت ماهوی «مشارکت» و «موافقت» است. موافقت تنها گرفتن نظر مساعد و مثبت یک جمع برای تصمیم از پیش اتخاذ شده است و در آن شخص موافق، یاری ویژه ای نمی‌کند اما مشارکت این فرصت را به فرد می‌دهد که توانایی خویش را آشکار نموده و از قابلیت و استعداد خود برای رسیدن به اهداف گروهی بهره‌گیری نماید. در واقع داد و ستدی اجتماعی و دو سویه میان مردم و مسئولان است.
محدودکردن تعریف مشارکت مردمی در قالب «حق باخبر شدن و اظهار نظر» تفسیری تنگ نظرانه از درگیری جامعه در فرآیند تصمیم گیری است که بیشتر دلالت بر ارتباطات دارد تا مشارکت. گرچه ارتباط کارآمد بین جامعه و تصمیم گیرندگان عنصری پایه در مشارکت است.
در حال حاضر، مشارکت مردمی از رموز موفقیت پروژه های شهری و معیار ارزیابی عملکرد نظام مدیریت شهری به شمار می رود، این مشارکت به صورت خود به خود و با رویکردی از بالا به پایین تحقق پیدا نمی‌کند، بلکه نیازمند زمینه سازی و بستر سازی مناسب از طرف مدیریت شهری است.
شهروندان در رویکرد مشارکتی با آگاهی و احساس مسئولیت علاوه بر بهره مندی از حقوق شهروندی، وظایف و تکالیفی را که نسبت به محیط پیرامون خود دارند را به درستی انجام می‌دهند.
آموزش و تبیین مفهوم مشارکت، ابعاد و ویژگی‌های آن و همچنین راههای مشارکت به صورت عینی و مشخص و به شیوه ای مناسب و فراگیر نه تنها به شهروندان بلکه به متولیان امر، از الزامات اولیه خواهد بود. چرا که تنها از طریق تقویت تفکر شهروندی و احقاق حقوق شهروندی می‌توان در راستای توسعه‌ی پایدار شهرها و جوامع شهری گام برداشت.
با این تفاسیر می‌توان رویکرد برنامه‌ریزی مشارکتی را ابزاری برای بهبود نظام عملکرد شهری دانست. زمانی‌که برنامه‌ریزی در شهرها مبتنی بر نیازهای واقعی شهروندان و با مشارکت آن‌ها صورت گیرد، نقش نظارتی آن‌ها بر اجرای برنامه‌ها نیز افزایش یافته و به صورت مستقیم بر برنامه‌های توسعه شهری و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان اثر می‌گذارد.
انتهای پیام/

منبع: خبرگزاری آریا

کلیدواژه: حقوق شهروندی مدیریت شهری برنامه ریزی مدیریت شهر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۲۴۸۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نشست رسالت صندوق بازنشستگی کشوری در تحقق شعار سال برگزار شد

به گزارش خبرگزاری مهر، نشست تخصصی رسالت صندوق بازنشستگی کشوری در تحقق شعار سال؛ جهش تولید با مشارکت مردم با حضور سید احسان قاضی زاده، نماینده مجلس شورای اسلامی، حامد فروزان، دستیار مردمی سازی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مهدی شاهدانی، رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع)، مهدی سلیمانی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)، شهرام محمدی، رئیس مؤسسه کار و تأمین اجتماعی و مهدی مسکنی، سید سجاد پادام رئیس دبیرخانه تبصره ۱۸ کشور، مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری به همراه معاونین و مدیران عامل و اعضای هیأت مدیره هلدینگ‌های تابعه صندوق بازنشستگی کشوری و به همت مؤسسه راهبردهای بازنشستگی صبا برگزار شد.

در این نشست که نخستین جلسه از سلسله نشست‌های هم اندیشی صندوق بازنشستگی کشوری در سال جدید است و بر اساس شعار امسال که از سوی رهبر معظم انقلاب” جهش تولید با مشارکت مردم” نام گرفته، موضوع مردمی سازی در اقتصاد و کاربردهای آن در صندوق بازنشستگی کشوری و شرکت‌های تابعه از سوی صاحب نظران حاضر در جلسه مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.

این نشست با توجه ویژه نامه شعار سال، “راهبردهای صبا” که توسط مؤسسه راهبردهای بازنشستگی صبا تألیف شده است برگزار شد و نویسندگان این ویژه نامه به ارائه ای کوتاه آن پرداختند.

علی زند وکیلی، سرپرست مؤسسه راهبردهای بازنشستگی صبا، در ابتدا این نشست تخصصی با اشاره به وظیفه پژوهشی این مؤسسه و بیان نکاتی در زمینه شعار سال ۱۴۰۲، گفت: مؤسسه راهبردهای بازنشستگی صبا به عنوان نهاد پژوهشی صندوق بازنشستگی، یکی از اولین مؤسسات علمی است که با توجه به تأکیدات آقای مسکنی در زمینه مشارکت مردم در راستای جهش تولید، پژوهش کرده است و مدلی متناسب با برخی از شرکت‌های صندوق بازنشستگی برای محقق شدن شعار سال ارائه کرده است.

در ادامه محمد سلیمانی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) به ارائه پژوهش مردمی سازی پرداخت و مدل‌های مختلفی در زمینه مشارکت مردم در تولید را تعریف کرد.

وی با اشاره به مدل‌های موفق و ناموفق جهانی، گفت: اقتصاد حاکم بر ایران تاکنون متناسب با مردمی سازی نبوده و وزنی که باید به حلقه‌های میانی در اقتصاد می داده، را تاکنون نداده است.

وی در ادامه گفت: مشارکت مردم در تولید حاصل نمی‌شود مگر این که شأن و کرامت مردم حفظ شود و احساس کنند که در وضع قوانین هم مشارکت دارند. مردم باید احساس کنند که اگر در فضای مشارکتی شرکت کنند پاداش می‌گیرند و باید ابزارهای متناسب این قضیه طراحی شود.

وی با ارائه‌ای از مدل‌های حکمرانی در زمینه مشارکت مردم افزود: ما در حکمرانی علاوه بر هدف گذاری می‌بایست ابزارهای متناسب با آن را در حلقه‌های پایین‌تر طراحی کنیم تا بتوانیم دستور رهبری را جامه عمل بپوشانیم، ما در تلاش هستیم که با کمک از ابزارهای نوین و دیجیتال بستر مشارکت مردم در شرکت‌ها را فراهم کنیم و برای مردم و بنگاه‌های اقتصادی سود و درآمد به ارمغان بیاوریم.

در ادامه نشست سینا شیخی، معاون دانش و پژوهش مؤسسه راهبردهای بازنشستگی صبا با اشاره به تحقیقات و مدل سازی هایی که برای برخی از شرکت‌های معروف و با ارزش صندوق بازنشستگی صورت گرفته است گفت: با توجه تجربیات گذشته، اگر در مسیر مردمی سازی و افزایش مشارکت مردم، مجلس شورای اسلامی ریل گذاری درستی انجام ندهد و برخی از اشتباهات گذشته را انجام دهد، قطعاً این هدف محقق نخواهد شد و آسیب جدی خواهیم دید.

احسان قاضی زاده هاشمی، نماینده مجلس شورای اسلامی با بیان اتفاقات اخیر مجلس در موضوع مولد سازی و برخی از مشکلات در این موضوع، گفت: باید به شکلی کار کارشناسی و پژوهشی در زمینه مشارکت مردم صورت بگیرد، که در آن تجربیات موفق و ناموفق داخل و خارجی لحاظ شده باشد و در میدان عمل به صورت میدانی اجرا و مورد بررسی مستمر قرار گفته باشد تا مدل متناسب استخراج شود وگرنه با کار تئوری صرف نمی‌توان به نتیجه رسید. در ادامه وی با بیان اقدامات مجلس در دوره‌های مختلف برای بهبود وضع معیشت و رفاه مردم، گفت: ما در مجلس تمام تلاش خود را برای تحقق شعار سال انجام می‌دهیم اما تجربیاتی در اجرای تبصره ۱۶ و تبصره ۱۸ قانون داریم که از ابتدا با آزمون و خطاهایی مواجه بوده است که در آن گاه نقاط ضعف و قوتی حاصل شده است که متأسفانه در برخی از مواقع موجب رضایت روانی مردم نشده است.

مهدی مسکنی، مدیر عامل صندوق بازنشستگی کشوری، گفت: به نظر من از نوروز ۱۴۰۱ مسیر مدیریت اجرایی کشور توسط رهبری مشخص شده است و ایشان فرمودند که “دلسوزان نظام را دعوت می‌کنم راه‌های مشارکت مردم در اقتصاد را پیدا کنند” و امسال هم شعار سال را جهش تولید با مشارکت مردم نام گذاری کردند که این مشخص می‌کند رهبری نسبت به این موضع دغدغه دارند و وظیفه ماست که در این مسیر قدم برداریم. وی با اشاره به میزان نقدینگی در دست مردم و میزان آن، گفت: اگر مردم این نقدینگی را به سمت هر بازار غیر مولدی سوق دهند باعث آثار ترمی می‌شود و باید در صندوق به راه‌های جذب این سرمایه‌ها بیندیشیم؛ رهبری در سال ۹۳ به مشارکت مردم اشاره می‌کنند و در آن سال بیان می‌کنند که ” اقتصاد مردمی با اراده مردم، سرمایه مردم و حضور مردم تحقق پیدا می‌کند اما دولتی نیست” و این سخن به ما نشان می‌دهد که بنا به نیاز مردم باید پیش برویم، نه مردم بنا بر نیاز دولت؛ این سخن مشخص هست ولی متأسفانه فعلاً مدل کاملی برای این موضوع در کشور موجود نیست و این موضوع باعث عدم واگذاری صحیح شرکت‌های دولتی به مردم شده است.

مهدی مسکنی با بیان تجربیات موفق مشارکت مردم در کرونا و برخی از تجربیات ناموفق خصوصی سازی شرکت‌های دولتی در دولت گذشته، گفت: مدل مردمی سازی و تعاون همخوانی‌های بسیاری دارد و به نظر می‌رسد در این پژوهش ارائه شده این بحث در نظر گرفته شده است، مفهوم تعاون در کشور ما از گذشته بوده است ولی متأسفانه پوسته حقوقی تعاونی در کشور گوشه‌های منفی هم دارد که لازم هست این نکات موضوع پژوهش‌های دیگر قرار گیرد تا بتوان به مدل درست مردمی سازی و ارتباط آن با تعاون برسیم.

حامد فرزوان، دستیار مردمی سازی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان نکاتی نسبت به طرح مردمی سازی ارائه شده در این نشست، گفت: در بحث مردمی سازی بیانات رهبری به ما نشان می‌دهد که باید آحاد مردم مشارکت داشته باشند، نه فقط سرمایه داران؛ همه مردم می‌توانند در تولید مشارکت کنند. در بخش خصوصی مؤلفه سرمایه مهم است ولی در بحث مردمی سازی ما به دنبال سازوکاری باید باشیم که فقط مؤلفه سرمایه لحاظ نشده باشد و همه مردم بتوانند به هر شکلی مشارکت کنند.

در انتهای نشست مصطفی صالحی راد، رئیس هیئت مدیره مؤسسه راهبردهای بازنشستگی صبا با بیان ظرافت‌های تعامل با مردم و اهمیت برند شرکت در اعتماد مردم برای مشارکت و مردمی سازی، گفت: در طرح‌های مردمی سازی مورد پژوهش این مؤسسه تعاملات و مذاکراتی مفصلی با نهادهای مردمی و خیریه همچون آستان قدس صورت گرفته است. نهادهای مختلفی هستند که دغدغه تحقق شعار سال را دارند و اگر در مدل مردمی سازی شرکت‌ها مشارکت آنها را داشته باشیم، حتی تسهیلات مناسبی جهت مشارکت آحاد مردم می‌توانیم به مردم بدهیم و از ظرفیت این نهادها استفاده کنیم.

کد خبر 6098583